|
GIS مجموعه ای سازمان یافته از سخت افزار ، نرم افزار ، داده های مکانی - توصیفی ، افراد متخصص و الگوریتم هاست که به منظور گردآوری ، ذخیره سازی ، بهنگام سازی ، پردازش، بازیافت و تجزیه و تحلیل اطلاعات طراحی شده و به بیان مشخصات جغرافیائی داده ها می پردازد.
سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) چیست؟ GIS مجموعه ای سازمان یافته از سخت افزار ، نرم افزار ، داده های مکانی - توصیفی ، افراد متخصص و الگوریتم هاست که به منظور گردآوری ، ذخیره سازی ، بهنگام سازی ، پردازش، بازیافت و تجزیه و تحلیل اطلاعات طراحی شده و به بیان مشخصات جغرافیائی داده ها می پردازد.
تاریخچه مختصری از GIS
تاریخچه GIS به زمان های خیلی دیر بر نمی گردد، در واقع اصطلاح Geogeraphical Information System) GIS) در اواسط سال 1960 میلادی پا به عرصه وجود نهاد. توسعه GIS از سال 1960 میلادی با تلاش گروه کوچکی از پیشگامان حرفه ای چند رشته علمی شروع شد. هر گروه علاقه داشتند که از تکنولوژی کامپیوتر عصر خود در کاربرد داده های جغرافیائی و در موارد خاصی از مدیریت زیست محیطی و برنامه ریزی استفاده نمایند. در سال 1964 در شهرهای اوتاوا و اونتیاریوی کانادا به وسیله دانشمندی به نام روجر توملنیون با مطرح کردن مبحث سیستمهای جغرافیایی کانادا، GIS را وارد دنیای عملی می نماید. سیستم اطلاعات جغرافیائی کانادا (CGIS) اولین سیستم پیشرفته نقشه کشی محسوب می شد که دارای سیستم مختصات بین المللی بود. در واقع کانادا اولین کشوری بود که از نام اقتصادی GIS استفاده نمود. در ابتدا CGIS در کانادا جهت آمایش نمود پیدا کرد و در پروژه های تهیه نقشه کاربری اراضی فعالیت نمود، ولی با گذشت زمان کاربردهای GIS فراتر رفت و در بخشهای مختلف جایگاه خاصی پیدا نمود.
وظیفه سیستم اطلاعات جغرافیائی (GIS) وظیفه اصلی یک سیستم اطلاعاتی، انجام نوعی عملیات بر روی داده هاست که به کمک آن بتوان سریعتر،دقیق تر و بهینه تر بر روی مسائل مربوط به این داده ها تصمیم گیری کرد. این مراحل از جمع آوری داده ، تغییر فرمت و ذخیره سازی آنها آغاز شده و شامل مسائل مدیریت ، تجزیه و تحلیل ، مدلسازی می گردد و ما را در جستجو ( search) و تهیه فضای پرسش و پاسخ(Query) بر روی حجم بالای اطلاعات و نمایش داده های توصیفی در مدت زمان بسیار کوتاه یاری می کند. در واقع یک سیستم اطلاعات جغرافیائی (GIS) تمامی وظایف یک سیستم اطلاعاتی را بر روی داده های جغرافیائی بر عهده دارد.
اجزاء اصلی GIS سیستم اطلاعات جغرافیائی از سه جزء اصلی تشکیل شده است که عبارتند از: الف) نیروی متخصص: نیروی متخصص وظیفه طراحی، پیاده سازی و همچنین به روز رسانی داده ها و اطلاعات را بر عهده دارد. ب) کامپیوتر: کامپیوتر شامل سخت افزار و نرم افزار مناسب است که جهت ذخیره سازی ، بهنگام سازی و تجزیه و تحلیل داده ها مورد استفاده قرار می گیرد. ج) داده: داده ها در سیستم اطلاعات جغرافیائی به دو دسته تقسیم می شوند: داده های مکانی که نشان دهنده موقعیت و شکل عوارض بوده و داده های توصیفی که بیانگر ویژگی ها و خصوصیات عوارض می باشند.
کاربرد GIS در برنامه ریزی شهری با افزایش جمعیت،شهر به عنوان یک عنصر پویا پیوسته دچار تحولات و دگرگونی های بسیار بوده و هدف نهایی برنامه ریزان نیز بالا بردن سطح رفاه و آسایش مردم و حل مشکلات و معضلات جوامع شهری عنوان شده است . امروزه با توجه به ابعاد پیچیده مسائل شهری و دخالت متغیرهای مختلف در برنامه ریزی شهری از مدل ها و نرم افزارهای مختلف برای برنامه ریزی استفاده شده که سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) یکی از ابزارهای قدرتمند در پاسخگویی به نیازهای مطالعاتی و کاربردی محسوب می شود.
|